Web Sitesi ve Web Projelerinde Gzip ve Brotli Sıkıştırma Nedir? nasıl yapılır gibi sorulara bu makalemiz ile cevap vermeye çalışacağız.
İnternet hızının ve kullanıcı deneyiminin giderek daha önemli hale geldiği günümüzde, web sitelerinin hızlı yüklenmesi büyük bir avantaj sağlar. Web sayfalarının boyutunu küçültmek ve yükleme sürelerini hızlandırmak için kullanılan en etkili yöntemlerden biri, Gzip ve Brotli sıkıştırma teknikleridir. Bu makalede, Gzip ve Brotli sıkıştırmanın ne olduğu, neden kullanılması gerektiği, avantajları ve dezavantajları hakkında detaylı bilgi bulabilirsiniz.
Gzip ve Brotli Sıkıştırma Nedir?
Gzip Sıkıştırma
Gzip, dosya boyutlarını küçültmek için kullanılan bir sıkıştırma algoritmasıdır. HTTP yanıtlarını sıkıştırarak tarayıcının daha küçük boyutlu dosyaları indirmesini sağlar. Böylece web sayfası daha hızlı yüklenir ve daha az bant genişliği tüketilir.
Gzip sıkıştırma, özellikle HTML, CSS, JavaScript gibi metin tabanlı dosyalar için oldukça etkilidir. Sunucu, istemcinin Accept-Encoding başlığını kontrol eder ve eğer Gzip destekleniyorsa, içeriği sıkıştırarak gönderir. Tarayıcı ise bu içeriği açarak kullanıcıya sunar.
Brotli Sıkıştırma
Brotli, Google tarafından geliştirilen modern bir sıkıştırma algoritmasıdır. Gzip’e kıyasla daha yüksek sıkıştırma oranına sahiptir ve daha verimli çalışır. Brotli, özellikle statik dosyaların sıkıştırılmasında yaygın olarak kullanılır ve birçok modern tarayıcı tarafından desteklenmektedir.
Brotli sıkıştırma, Huffman kodlama ve LZ77 algoritmasını kullanarak veriyi küçültür. Özellikle tekrarlayan kelime ve karakterleri daha iyi analiz ettiği için Gzip’e göre daha yüksek performans sunar.
Neden Gzip ve Brotli Sıkıştırma Kullanılmalıdır?

1. Web Sitesi Hızını Artırır
Sıkıştırılmış dosyalar daha küçük olduğu için tarayıcıya daha hızlı iletilir ve web sayfalarının yükleme süresi önemli ölçüde azalır. Bu da kullanıcı deneyimini olumlu yönde etkiler.
2. Bant Genişliği Tasarrufu Sağlar
Gzip ve Brotli sıkıştırma, veri boyutunu küçülttüğü için daha az bant genişliği kullanılır. Bu, özellikle paylaşımlı hosting kullanan veya trafiği yüksek olan siteler için büyük bir avantajdır.
3. SEO Performansını Artırır
Google ve diğer arama motorları, hızlı yüklenen web sitelerini daha üst sıralara yerleştirir. Sayfa hızı, SEO sıralamalarında önemli bir faktördür ve sıkıştırma kullanımı hız açısından büyük bir fark yaratır.
4. Mobil Kullanıcılar İçin Daha İyi Deneyim Sunar
Mobil internet bağlantıları genellikle daha yavaş ve sınırlıdır. Küçük boyutlu dosyalar, mobil kullanıcılar için daha hızlı yükleme süresi ve daha az veri tüketimi anlamına gelir.
Gzip ve Brotli Sıkıştırmanın Avantajları
Gzip’in Avantajları
- Geniş Destek: Tüm modern tarayıcılar ve sunucular Gzip sıkıştırmayı destekler.
- Hızlı İşlem: Gzip, yüksek hızda sıkıştırma ve açma işlemleri yapar.
- Düşük CPU Kullanımı: Brotli’ye göre CPU üzerinde daha az yük oluşturur.
Brotli’nin Avantajları
- Daha Yüksek Sıkıştırma Oranı: Brotli, Gzip’e kıyasla %20-30 oranında daha fazla sıkıştırma sağlayabilir.
- Daha Küçük Dosya Boyutu: Web siteleri için daha düşük dosya boyutları sayesinde daha hızlı yükleme sağlar.
- Modern Tarayıcı Desteği: Chrome, Firefox, Edge ve Opera gibi popüler tarayıcılar Brotli’yi destekler.
Gzip ve Brotli Sıkıştırmanın Dezavantajları
Gzip’in Dezavantajları
- Daha Düşük Sıkıştırma Oranı: Brotli’ye kıyasla daha az sıkıştırma sağlar.
- Modern Alternatiflere Göre Daha Eski Bir Teknoloji: Gzip, 1990’lardan beri kullanılmaktadır ve daha yeni alternatifler daha verimli olabilir.
Brotli’nin Dezavantajları
- Eski Tarayıcılarla Uyum Sorunu: Brotli, bazı eski tarayıcılarda desteklenmez.
- Daha Fazla CPU Kullanımı: Brotli sıkıştırma işlemi, Gzip’e göre daha fazla işlem gücü gerektirebilir.
- Sunucu Konfigürasyonu Gerekir: Brotli desteğini aktif hale getirmek için sunucu ayarlarının yapılandırılması gerekebilir.
Gzip ve Brotli Sıkıştırma Nasıl Aktif Edilir?
Apache Üzerinde Gzip ve Brotli Kullanımı
Apache web sunucusunda Gzip veya Brotli sıkıştırmayı aktif hale getirmek için .htaccess
dosyanıza aşağıdaki kodları ekleyebilirsiniz.
Gzip İçin:
<IfModule mod_deflate.c>
AddOutputFilterByType DEFLATE text/html text/plain text/xml text/css text/javascript application/javascript
</IfModule>
Brotli İçin:
<IfModule mod_brotli.c>
AddOutputFilterByType BROTLI_COMPRESS text/html text/plain text/xml text/css text/javascript application/javascript
</IfModule>
NGINX Üzerinde Gzip ve Brotli Kullanımı
NGINX web sunucusunda sıkıştırmayı aktif hale getirmek için aşağıdaki ayarları yapılandırabilirsiniz.
Gzip İçin:
gzip on;
gzip_types text/html text/plain text/xml text/css application/javascript;
gzip_min_length 1000;
gzip_comp_level 6;
Brotli İçin:
brotli on;
brotli_types text/html text/plain text/xml text/css application/javascript;
brotli_comp_level 6;
Sonuç
Gzip ve Brotli sıkıştırma, web sitelerinin daha hızlı yüklenmesini sağlamak, bant genişliği kullanımını azaltmak ve SEO performansını artırmak için kritik öneme sahiptir. Gzip, yaygın olarak kullanılan bir sıkıştırma yöntemi olmasına rağmen, Brotli daha yüksek sıkıştırma oranı ile modern bir alternatif sunar. Web projelerinde performansı artırmak isteyen herkes, bu sıkıştırma tekniklerini kullanmalı ve sunucularında uygun şekilde yapılandırmalıdır.
Doğru sıkıştırma yöntemini seçmek için sunucu yapılandırmanızı ve hedef kitlenizin tarayıcı kullanım istatistiklerini göz önünde bulundurmalısınız. Gzip’in geniş uyumluluğu ve düşük işlem gücü ihtiyacı avantaj sağlarken, Brotli daha iyi sıkıştırma oranıyla modern web projeleri için tercih edilen bir çözüm olabilir.